Strony

piątek, 3 maja 2024

Święto Konstytucji 3 Maja.

 


"Święto Konstytucji 3 Maja 

jest jednym z najważniejszych 

świąt państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. 

Obchodzone jest na pamiątkę uchwalenia 

pierwszej w Europie, a drugiej na świecie 

ustawy zasadniczej, czyli nadrzędnego 

aktu prawnego określającego zasady działania 

państwa oraz prawa i obowiązki obywateli. 

Tekst Konstytucji nie był obszerny 

– liczył 11 stron. 

Dokument ten jest na co dzień przechowywany 

jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych 

w Warszawie.


***


"Konstytucja 3 Maja 1791 roku" 

- obraz Jana Matejki powstawał od stycznia 

do października 1891. Obraz ma wymiary

247×446 cm. Monumentalny obraz możemy 

podziwiać na Zamku Królewskim 

w Warszawie, nosi bogaty przekaz i opowieść 

historyczną. Dowiadujemy się z niego nie tylko 

o głównych bohaterach sejmowego uchwalenia 

Konstytucji, ale również o ponadczasowych 

postawach Polaków.


Wielki tłum wypełnił tego dnia 

ulicę Świętojańską w Warszawie, 

będącą najkrótszą drogą z Zamku Królewskiego 

do kolegiaty św. Jana - kościoła parafialnego 

królewskiej siedziby. 

Centralną postacią obrazu jest marszałek Sejmu 

Wielkiego Stanisław Małachowski, 

w lewej ręce trzyma symbol swojej władzy 

laskę marszałkowską, a w prawej 

w triumfalnym geście unosi tekst 

Konstytucji 3 Maja. 

Po lewej stronie widać godnie kroczącego króla 

Stanisława Augusta Poniatowskiego. 

Na obrazie można rozpoznać kilkanaście 

postaci historycznych, wśród nich znajdują się 

m.in. Kazimierz Nestor Sapieha 

(niesiony na ramionach posłów)."



WP 3BRT


czwartek, 2 maja 2024

DZIEŃ FLAGI.

 


"Flaga biało-czerwona używana przez kilka lat trwania Księstwa Warszawskiego powróciła wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Same barwy biało-czerwone pojawiały się jednak już wcześniej, jako znak nieoficjalny, w II połowie XVIII w. oraz w czasach Księstwa Warszawskiego.


Pierwszym odnotowywanym przez historyków większym zgromadzeniem z użyciem barw biało-czerwonych była publiczna manifestacja w pierwszą rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Tego dnia w Warszawie panie spacerowały w białych sukniach przepasanych czerwonymi szarfami. Panowie również założyli szarfy w tych kolorach. Ich interpretacja była powszechnie zrozumiała - biel symbolizowała Orła Białego, a czerwień pole tarczy herbowej. I tak już pozostało.


Później barwy te nabierały polskiego charakteru narodowego podczas walk polskich oddziałów u boku Napoleona, gdzie właśnie te dwa kolory identyfikowały Polaków w wielonarodowych armiach Cesarstwa Francuskiego. Po powołaniu przez Napoleona księstwa Warszawskiego jego flagą po raz pierwszy stała się flaga biało-karmazynowa.


Zbyt duża dowolność interpretacyjna doprowadziła do złożenia w powstańczym Sejmie Królestwa Polskiego wniosku w sprawie określenia barw narodowych. 7 lutego 1831 roku przyjęto uchwałę połączonych Izb Sejmowych w sprawie wprowadzenia kokardy narodowej. Był to pierwszy w dziejach Polski oraz jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych regulujących kwestię barw narodowych. Uchwała określała "odznakę, pod którą powinni łączyć się Polacy". Głosiła ona, że: "Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Xięstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym". Rękopis uchwały - wraz z pozostałymi aktami sejmowymi - przekazano do Towarzystwa Historyczno-Literackiego Biblioteki Polskiej w Paryżu, gdzie znajduje się do dziś.


Po odzyskaniu niepodległości II Rzeczpospolita stanęła przed koniecznością oficjalnego ustanowienia swoich symboli, pod którymi mogła występować na arenie międzynarodowej. Po trzech miesiącach prac projekt ustawy "O godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej" został wniesiony do Sejmu i przyjęty 1 sierpnia 1919 roku. Za barwy narodowe uznano kolor biały i czerwony, w podłużnych pasach, z których górny jest biały, a dolny - czerwony. Ustalone wówczas proporcje szerokości do długości flagi (5:8) pozostają aktualne również dzisiaj. Wraz z odzyskaniem niepodległości na morzach i oceanach pojawiły się polskie statki z banderą biało-czerwoną.


Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej - historia

Święto zostało wprowadzone nowelizacją ustawy z 20 lutego 2004 r. o godle, barwach i hymnie RP. Jej celem było unormowanie stanu prawnego, by używanie flagi narodowej umożliwić nie tylko w czasie świąt państwowych, jak wynikało z ustawodawstwa odziedziczonego po PRL, ale w każdej sytuacji, przy zachowaniu należytej czci i szacunku.


Propozycja Dnia Flagi RP była wzorowana na rozwiązaniach funkcjonujących w innych krajach, np. Stanach Zjednoczonych.


Wybór daty 2 maja także miał swoje uzasadnienie historyczne. W PRL był to dzień obowiązkowego zdejmowania flagi po Święcie Pracy z uwagi na zakaz obchodzenia rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Jednocześnie 2 maja jest obchodzony jako Dzień Polonii i Polaków za Granicą."


Karol Żak